![](/media/lib/364/n-lilias-adie-e33a7cd80c581feabd90c8cd84be0e83.jpg)
Władze szukają szczątków jedynej pogrzebanej szkockiej 'czarownicy'
5 września 2019, 05:02Lokalne władze chcą odtworzyć losy czaszki i reszty szkieletu Lilias Adie, mieszkanki Torryburn, która została oskarżona o czary (rzucanie uroków na sąsiadów i spółkowanie z diabłem) i zmarła w więzieniu w 1704 r. Tylko ona została pochowana, resztę szkockich "czarownic" spalono bowiem na stosie. W XIX w. jej kości ekshumowano w celach naukowych. Czaszkę wystawiano w Muzeum Uniwersytetu w St. Andrews. Ostatni raz widziano ją na Empire Exhibition w Glasgow w 1938 r.
![](/media/lib/397/n-kadziel-3cf117226a7551e3380f2e884ad756b7.jpg)
Topniejący lód odsłonił szlak wikingów i cenne artefakty
16 kwietnia 2020, 12:53Cofająca się płat lodowy Lendbreen w górach Jotunheimen w Norwegii ujawnił przełęcz wykorzystywaną niegdyś przez wikingów. Odsłonięte artefakty wskazują na wykorzystywanie od ok. 300 do 1500 r. n.e., ze szczytem aktywności ok. roku 1000 w epoce wikingów. Wśród wczesnych znalezisk znajdowała się 1700-1600-letnia tunika (co ciekawe, była ona zadziwiająco kompletna), o której przed kilku laty pisaliśmy. Naukowcy przypuszczają, że została zrzucona przez podróżnika podczas halucynacji związanych z hipotermią.
![](/media/lib/433/n-pismoelam-49265d18f19153f6bdfce98d12225bd8.jpg)
Odczytano elamickie pismo linearne. Sensacyjne osiągnięcie zmienia nasz pogląd na rozwój pisma
9 grudnia 2020, 10:03Francois Desset z Laboratoire Archeorient w Lyonie twierdzi, że odczytał linearne pismo elamickie, którym posługiwano się przed 4400 laty na terenie dzisiejszego Iranu. Wraz z pismem proto-elamickim, pochodzącym z około 3300 roku p.n.e., jest to najstarszy system pisma na świecie obok wczesnego pisma klinowego i hieroglifów
![](/media/lib/460/n-rubens-df852e28e2c579ec44711b1f34d12b27.jpg)
Na początku lipca odbędzie się aukcja kartki z „Notatnika teoretycznego” Rubensa
28 czerwca 2021, 12:39Obustronny rysunek, który został kupiony przez prywatnego kolekcjonera z Francji, zidentyfikowano jako jedną z nielicznych kartek, jakie ocalały z notatnika młodego Petera Paula Rubensa. "Notatnik teoretyczny" Rubensa spłonął w pożarze w 1720 r. Dotąd sądzono, że przetrwały tylko 2 kartki (są one skarbami kolekcji w Londynie i Berlinie), jednak dom aukcyjny Sotheby's zaanonsował, że potwierdzono autentyczność 3. kartki. Jej licytację zaplanowano na 7 lipca.
![](/media/lib/493/n-wenusgoto-f681262d7a504097d8fdca2e2587057c.jpg)
Włochy, a może Ukraina? Skąd pochodzi słynna Wenus z Willendorfu?
28 lutego 2022, 18:08Wenus z Willendorfu, jedno z najważniejszych dzieł sztuki europejskiej, jest wyjątkowe nie tylko z powodu swojego wyglądu, ale również użytego materiału. Rzeźbę wykonano z oolitu, skały osadowej, która nie występuje w pobliżu Willendorfu. Antropolog Gerhard Weber, geolodzy Alexander Lukender i Mathias Harzhauser oraz specjalistka prehistorii Walpurga Anti-Wieser z Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu określili, skąd pochodził materiał, z którego powstała Wenus.
![](/media/lib/526/n-zawichost-4b92582dc4b0284e88102befb756bef2.jpg)
Prace archeologiczne w Zawichoście-Trójcy odsłaniają kolejne tajemnice niezwykłego miejsca
8 listopada 2022, 12:35W drugiej połowie zeszłego miesiąca przeprowadzono kolejny etap prac na stanowisku w Zawichoście-Trójcy. Archeolodzy zamierzali przede wszystkim rozpoznać zasięg i wielkość osady wczesnośredniowiecznej oraz zweryfikować hipotezę dot. XI-w. cmentarza w jej pobliżu.
![](/media/lib/551/n-figurkakamerun-a87c9a222b5d1c571618cefdf8909a8a.jpg)
Brązy z Beninu to nie wszystko. W Niemczech jest więcej zabytków z Kamerunu niż w Kamerunie
5 czerwca 2023, 09:24Niemcy są pierwszym krajem, który zadeklarował, że zwróci Nigerii słynne brązy z Beninu. Decyzja już wywołała kontrowersje, a jej realizacja z pewnością będzie bacznie obserwowana przez społeczność międzynarodową. To jednak nie wszystkie zabytki, jakich zwrotu domagają się inne kraje. Z zakończonych właśnie badań dowiedzieliśmy się, że w Niemczech znajduje się 40 000 zabytków kultury z Kamerunu.
![](/media/lib/599/n-wilnokorona-765de94943f2a30978353163c733b6e7.jpg)
Insygnia grobowe władców państwa polsko-litewskiego odkryte w podziemiach katedry w Wilnie
9 stycznia 2025, 16:51W tajnej skrytce w podziemiach Katedry w Wilnie odkryto insygnia grobowe władców państwa polsko-litewskiego. Korona grobowa króla Polski i Wielkiego Księcia Litewskiego Aleksandra Jagiellończyka; korona grobowa, medalion, pierścień, łańcuch i tabliczka natrumienna królowej Elżbiety Habsburżanki, pierwszej żony Zygmunta Augusta; korona grobowa, berło, trzy pierścienie, jabłko królewskie, łańcuch oraz dwie tabliczki natrumienne Barbary Radziwiłłówny, drugiej żony Zygmunta Augusta czekały w skrytce przez niemal 90 lat.
Grób Mony Lizy?
21 stycznia 2007, 15:40Pewien historyk amator poinformował, że odnalazł miejsce pochówku kobiety, którą Leonardo da Vinci sportretował jako słynną Monę Lizę.
![](/media/lib/28/final-fish-anim-00625-b33682f67cf8e3f8c25bb4f9ee9dc320.jpg)
Pierwsza matka
29 maja 2008, 11:40W północno-zachodniej Australii odkryto skamielinę ryby pancernej (Placodermi) z idealnie zachowanym płodem i pępowiną. Rzeczony okaz uznano za najstarszą matkę świata, a moment pojawienia się żyworodności musiano przesunąć o 200 mln lat wstecz (Nature). Szacuje się, że ryba ma ok. 380 mln lat.